Historia i WOS ZSO Strzegom

Matura z historii
Intro: W swojej szkole wkraczasz na salę matury z historii. Otaczają cię wyprasowane kołnierzyki i niepewne uśmiechy. Na czołach pierwszy pot. Ale ty spokojnie siadasz w ławce i zaczynasz pisać. Czujesz luzik. Nie możesz przegrać. Przecież przeczytałaś/ łeś poniższe rady.
1. Część testowa

- Uważnie przeczytaj polecenie. Jak przeczytasz, zastanów się czy na pewno dobrze je zrozumiałaś/eś.
- Liczba punktów za wykonanie zadania może coś w odpowiedzi sugerować, ale nie musi

- Mogą zdarzyć się polecenia polegające na dopasowaniu do siebie elementów z dwóch grup. Nie zawsze w nich trzeba wyczerpać elementy z jednej z grup (np. w dopasowaniu 5 królów do 6 dynastii jedna dynastia na pewno pozostaje wolna)

- Staraj się odpowiadać całym zdaniem, a nie jego "końcówką"

- Jeśli masz coś uzasadnić na podstawie źródła pisanego - to w uzasadnieniu odnieś się do źródła (np. "ten tekst powstał w XVIII wieku bo autor mówi o zasadzie umowy społecznej, a ta została sformułowana przez myślicieli oświecenia")

- Jeśli uzasadniasz jakiś swój wybór na podstawie ilustracji - to odnieś się do tych/tej ilustracji - co na niej widać, co przedstawia, w jakim stylu kulturowym jest wykonana itd. Obejrzyj ilustrację i znajdź w niej elementy, które to potwierdzają, a następnie wymień je w odpowiedzi.

- Jeśli uzasadniasz jakąś swą odpowiedź na podstawie źródła statystycznego, np. tabelki z danymi liczbowymi, to w odpowiedzi zacytuj jakieś dane liczbowe z tej tabelki - np. w roku 1870 Niemcy wyprodukowały 200 000 ton stali, a w 1910 - 460 000. Nie poprzestawaj na samym stwierdzeniu faktu, że wyprodukowały więcej- masz pokazać, że umiesz czytać tę tabelę!!!

- W tabelkach, w których masz określić chronologiczną kolejność wydarzeń, możesz pisać sobie daty. Nawet jeśli będą błędne, punktu ci za to nie odejmą, bo oceniana jest kolejność, a nie konkretne daty.

- Pytania ułożone są zwykle chronologicznie - dotyczą kolejnych epok / wydarzeń / procesów - świadomość tego może ci ułatwić np. interpretację karykatury.

-Jeśli masz zatytułować mapę, to nawet gdy polecenie o tym nie mówi, pamiętaj że tytuł musi zawierać temat, przestrzeń i czas.


2. Część źródłowa

- Najlepiej przeczytać źródła dwa razy, przed przeczytaniem pytania i po nim. Jeśli jednak obawiasz się braku czasu, to wybierz czytanie po przeczytaniu pytania, tak żeby wiedzieć już podczas czytania tekstu, jakich odpowiedzi w nim szukasz.

- Jeśli pytanie w poleceniu zawiera określenie: "na podstawie źródła " to odpowiedź formułujesz wyłącznie na podstawie wskazanego źródła. Jeśli pytanie dopuszcza też wiedzę pozaźródłową, to znaczy, że nie możesz ograniczyć się tylko do źródła (ale jeśli wiedzy pozaźródłowej nie masz, to chociaż wykorzystaj informacje ze źródła).

- Jeśli pytanie nakazuje ci wykorzystać informacje z kilku źródeł, to jasne, że z każdego z nich coś musisz wyciągnąć (ta sama informacja może dać się też wyciągnąć np. jednocześnie z dwóch wskazanych źródeł, ale raczej nastawiaj się na to, że z każdego da się wyciągnąć inny fragment odpowiedzi)

- Jeśli polecenie każe ci zdefiniować jakieś pojęcie, to staraj się w definicji określić miejsce tego pojęcia w czasie i przestrzeni np. inwestytura to prawo nadawania godności kościelnych lub świeckich w średniowiecznej Europie. Daty roczne lub wieki albo choćby epoki historyczne to konkret, który nie zaszkodzi, a może być istotny według klucza odpowiedzi.

- Jeśli polecenie określa ile elementów odpowiedzi masz podać (typu: "znajdź 3 argumenty na uzasadnienie ") to pamiętaj, że oceniana będzie poprawność pierwszych podanych przez ciebie elementów. Jeśli więc chcesz i możesz podać więcej, zaczynaj od tych, które uważasz za prawdziwsze, pewne, oczywiste - bo elementy podane ponad wymaganą liczbę i tak się nie liczą (jednak jeśli je znasz, podawaj - nie wiadomo bowiem czy np. w kluczu dwa z podanych przez ciebie elementów nie są połączone w jeden!)

3. Praca pisemna

- Wytłumacz krótko we wstępie jak ty będziesz w swojej pracy rozumieć te pojęcia, które w temacie mogą być wieloznaczne. I niestety, przyjętego przez siebie rozumienia tych pojęć musisz trzymać się w pracy. Jeśli więc w pracy "Rola mieszczaństwa w średniowiecznej Polsce" określisz mieszczaństwo jako stan społeczny wykształcony wskutek procesu kolonizacji na prawie niemieckim, to nie pisz potem w pracy o dzielnej obronie Głogowa przez "mieszczan" za panowania Bolesława Krzywoustego - bo zgodnie z twoją definicją mieszczan jeszcze wtedy nie było!

- To nie polski, nie każda praca musi mieć sformułowaną przez ciebie tezę. Często też "tezą" może być dopiero twoje podsumowanie jakichś zdarzeń / procesów.

- Nawet, jeśli nie piszesz we wstępie pytań, które stawiasz pracy - postaw je sobie w głowie, żeby wiedzieć, o czym właściwie piszesz.

- Często na maturach temat pracy poprzedza tzw. tekst / cytat inspirujący. On cię w twojej pracy nie interesuje! Zazwyczaj bowiem tylko luźno nawiązuje on do tematu pracy, a ludzie traktują go jako ukrytą tezę albo źródło jakiejś wiedzy czy punkt odniesienia, z którego należy skorzystać. Tak może się zdarzyć, ale rzadko się to trafia, zwykle to jakiś fragment literatury słabo powiązany z treścią twej pracy. Nie sugeruj się nim! Zastanów się nad tematem, a nie nad cytatem.
Zrób przemeblowanie na swoim buirku - dobra energia pomoże ci w nauce.


- W każdym momencie swojej pracy, zwłaszcza podczas tworzenia na brudno czy w głowie planu, ale i potem, stawiaj sobie pytanie dlaczego coś się wydarzyło. Nie poprzestawaj na podawaniu wydarzeń, bo bez wyjaśniania przyczyn i szukania ich skutków nie podskoczysz ponad 1 poziom. Podajesz kilka wyjaśnień - i jesteś na drugim. Pisz jakbyś pisała / pisał do dziecka - prowadzisz je za rączkę i wszystko tłumaczysz!

- Jeśli znasz jakąś datę, nawet niezbyt ważną dla twej pracy, ale jakoś jej dotyczącą - podawaj. Jeśli nie możesz określić czasu wydarzeń inaczej jak tylko wiekiem- podaj choć wiek.

- Staraj się widzieć wydarzenia jako proces - czyli ciąg powiązanych ze sobą przyczynami i skutkami faktów - drogę z punktu A przez B, C i D do E. Szukaj związków między zdarzeniami. Nie pozostawiaj żadnych faktów bez ich wytłumaczenia.

- Unikaj banalnego pustosłowia. Tzw. lania wody się nie punktuje, szkoda więc na nie czasu.

- W zakończeniu streść przebieg procesu, który opisałaś/eś w pracy, podkreślając zwłaszcza jego końcowe albo długofalowe skutki.