Radosław - 2012-02-02 23:32:50

STOSUNKI POLSKO-AMERYKAŃSKIE W LATACH 1989-2000

Stany Zjednoczone aktywnie wspierały proces przemian demokratycznych w Polsce. Symbolicznym wyrazem poparcia była wizyta George’a Busha w dniach 9-11 lipca 1989 który, spotkał się z przedstawicielami  Solidarności ( zwycięstwo w wyborach 4 VI) jak i z przedstawicielami rządu komunistycznego. 
Kolejnym krokiem ku dobrym stosunkom politycznym była wizyta Lecha Wałęsy w USA. w czasie tej wizyty  wygłosił on przemówienie do połączonych izb Kongresu USA jako dopiero trzeci cudzoziemiec w historii. Kolejną wizytę USA złożył Tadeusz Mazowiecki który prowadził rozmowy o utrzymaniu polskich granic na Odrze i Nysie.
Po spotkaniu „2+4” (spotkanie dotyczące kwestii granic Niemiec)  6 maja w 1990 roku Waszyngton przychylnie odnosił się do postulatów polskich podczas negocjacji w sprawie zjednoczenia Niemiec, zdecydowanie popierał też Warszawę w negocjacjach z ZSRR na temat wycofania wojsk radzieckich.

W grudniu 1990 roku wizytę w Polsce złożył sekretarz obrony USA Dick Cheney, zapoczątkowując współpracę w dziedzinie wojskowości. Polska wyrażała mocne poparcie dla polityki zagranicznej USA, np. wobec Iraku po inwazji na Kuwejt w sierpniu 1990 roku. Gdy USA zerwały stosunki dyplomatyczne z Irakiem w ambasadzie Polski w Bagdadzie otworzono amerykańską sekcję interesów.

     5 lipca prezydent Bush przyjeżdża do Polski na uroczysty pogrzeb Ignacego Paderewskiego.
W kwietniu 1993 roku wiceprezydent USA Al Gore złożył wizytę w Warszawie z okazji obchodów 50. rocznicy wybuchu powstania w Getcie Warszawskim.
21 kwietnia 1993 roku, w przeddzień uroczystości otwarcia Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie, nowy prezydent USA Bill Clinton spotkał się z prezydentem Polski Lechem Wałęsą, formułując wówczas postulat rozszerzenia NATO na Europę Środkowo-Wschodnią. Następnie 1 września Wałęsa wyraził zainteresowanie Polski członkostwem w NATO, co szybko napotkało sprzeciw Moskwy - pod koniec września uwikłany w poważny kryzys polityczny prezydent Rosji Borys Jelcyn wystosował do przywódców czołowych państw NATO list ostrzegający przed rozszerzeniem sojuszu.

w październiku 1993 roku USA przedstawiły koncepcję „Partnerstwa dla Pokoju”, która zakładała współpracę państw postkomunistycznych Europy Środkowo-Wschodniej z NATO.  „Partnerstwo dla Pokoju” miało odłożyć na jakiś czas dyskusję na temat rozszerzenia NATO
10 stycznia 1994 roku na szczycie w Brukseli NATO przyjęło amerykańską koncepcję i wystosowało zaproszenie do „Partnerstwa dla Pokoju”,  wszystkim państwom obszaru Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
2 lutego 1994 roku premier Waldemar Pawlak podpisał w Brukseli dokument ramowy „Partnerstwa dla Pokoju”,  W lipcu 1994 roku dwudniową wizytę w Polsce złożył prezydent Clinton, podczas której w przemówieniu w Sejmie podkreślił raz jeszcze, że rozszerzenie NATO jest nieuchronne. W dniach 12-16 września 1994 roku na poligonie Biedrusko koło Poznania odbyły się pierwsze manewry wojskowe w ramach programu „Partnerstwo dla Pokoju.”

28 września 1995 roku sekretarz generalny NATO  przedstawił pierwsze studium rozszerzenia NATO, a 5 grudnia Rada Północnoatlantycka postanowiła przystąpić do intensywnych konsultacji w sprawie rozszerzenia NATO, jednocześnie wzmacniając współpracę w ramach „Partnerstwo dla Pokoju”.
     23 i 25 lipca 1996 roku Izba Reprezentantów i Senat USA przytłaczającymi większościami głosów uchwaliły NATO wzywający do szybkiego przyjęcia Polski, Czech, Węgier i Słowenii do NATO.
12 czerwca 1997 roku Clinton ogłosił w oświadczeniu, że USA popierają zaproszenie do NATO trójki państw – Polski, Czech i Węgier. 16 grudnia Polska, Czechy i Węgry podpisały protokoły akcesyjne. W tym okresie Polska dawała kolejne wyrazy poparcia dla polityki zagranicznej USA, m.in. w lutym 1998 roku podczas pobytu w USA minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek zaoferował polską pomoc w ewentualnej operacji militarnej przeciw Irakowi by zmusić to państwo do podporządkowania się rezolucjom ONZ.

     30 kwietnia 1998 roku Senat USA zatwierdził protokoły o akcesji Polski, Czech i Węgier do NATO; prezydent Clinton podpisał rezolucję ratyfikacyjną 21 maja. 12 marca 1999 roku minister Geremek oraz szefowie dyplomacji Czech i Węgier przekazali amerykańskiej sekretarz stanu dokumenty ratyfikacyjne. Tym samym Polska, Czechy i Węgry stały się członkami NATO, a Polska osiągnęła podstawowy cel polityki bezpieczeństwa. Polska była powszechnie uważana za największego sprzymierzeńca Ameryki na kontynencie europejskim.
Dwa lata później, dokładnie 11 września nastąpił atak terrorystyczny na World Trade Center, co wstrząsnęło nie tylko Ameryką, ale i całym światem. Ówczesny prezydent Polski, Aleksander Kwaśniewski, od razu zadeklarował, że Stany Zjednoczone mogą liczyć na pomoc ze strony Polaków. Prezydent RP zaoferował wspólną walkę z terroryzmem.
Dużym wspólnym sukcesem polsko-amerykańskim było zorganizowanie w Warszawie w dniach 26-27 czerwca 2000 roku konferencji ministerialnej pod nazwą „Ku Wspólnocie Demokracji” z udziałem przedstawicieli 107 państw. Polska ściśle współpracowała też z USA w promocji praw człowieka na forum ONZ. Powstała  Polsko-Amerykańsko-Ukraińska Inicjatywa Współpracy (PAUCI) mająca z wykorzystaniem polskich doświadczeń transformacyjnych wspierać przekształcenia na Ukrainie.

kraje postkomunistyczne takie jak np. Litwa wyraziły chęć dołączenia do NATO to właśnie Polska i USA były tego najgorętszymi zwolennikami. Potwierdzeniem dobrych stosunków między tymi krajami był również zakup przez Polskę kilkudziesięciu samolotów F-16, które zostały sprzedane przez USA za bardzo korzystną cenę.
14 stycznia 2003 roku podczas spotkania w Białym Domu Bush na spotkaniu z Kwaśniewskim oświadczył, że USA „nie mają dziś lepszego przyjaciela w Europie od Polski”; 17 marca rząd Millera wystąpił z wnioskiem o zezwolenie na użycie polskiego kontyngentu, liczącego nie więcej niż 200 polskich żołnierzy, w interwencji koalicji międzynarodowej „dla wymuszenia realizacji przez Irak stosownych rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ” i wniosek ten został natychmiast zatwierdzony przez prezydenta Kwaśniewskiego.
Polsce zaproponowano dowództwo międzynarodowych sił stabilizacyjnych w jednym z 4 sektorów w Iraku – na północy kraju lub między Bagdadem a Basrą. 3 września 2003 roku odbyła się ceremonia przekazania Polsce, a jej kontyngentem liczącym teraz 2400 żołnierzy, dowództwa nad południowo-środkową strefą stabilizacyjną w Iraku.

Prawicowe władze wyłonione w wyborach parlamentarnych i prezydenckich jesienią 2005 roku w jeszcze większym stopniu uznawały USA za priorytetowego partnera zagranicznego Polski. Nowy prezydent Lech Kaczyński swoją pierwszą wizytę w USA złożył w dniach 8-11 lutego 2006 roku i spotkał się z Bushem; podpisano wówczas 5-letnią umowę o współpracy naukowo-technicznej.

minister obrony Radosław Sikorski We wrześniu 2006 roku ogłosił wówczas wysłanie do Afganistanu 1000 polskich żołnierzy. W kontekście ciągłego zaangażowania Polski w Iraku i pogarszania się sytuacji w Afganistanie doszło do intensyfikacji kontaktów wojskowych

     W styczniu 2007 roku Waszyngton formalnie zaproponował Polsce instalację elementów amerykańskiego systemu obrony przeciwrakietowej - 10 pocisków przechwytujących współpracujących z radarem w Czechach. Mimo kontrowersyjnego charakteru tego programu Warszawa natychmiast zdecydowała się podjąć negocjacje, traktując tę ofertę jako szansę długoterminowego umocnienia stosunków z jedynym światowym supermocarstwem.
    Utworzony w następstwie zwycięstwa Platformy Obywatelskiej w październikowych wyborach rząd Donalda Tuska początkowo wykazywał znacznie mniejszy entuzjazm do projektu tarczy antyrakietowej, starając się załagodzić obawy sąsiadów i wyegzekwować dodatkowe korzyści od USA. W expose wygłoszonym 23 listopada 2007 roku Tusk powiedział, że kontynuacja negocjacji nastąpi po konsultacjach z sojusznikami w NATO i niektórym sąsiadami.  1 lutego minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski spotkał się w Waszyngtonie z sekretarz stanu i ogłosił, że Polska i USA doszły do wstępnego porozumienia w sprawie instalacji elementów tarczy antyrakietowej w Polsce, w ramach którego USA pomogą w modernizacji polskiej obrony przeciwlotniczej.
Jednak trwające w kolejnych miesiącach negocjacje wydawały się tkwić w martwym punkcie, w związku z czym Waszyngton w czerwcu zaczął nawet dawać sygnały, że możliwe jest podjęcie rozmów z Litwą w sprawie tarczy antyrakietowej. Na początku lipca USA przedstawiły ostateczną ofertę, ale premier Tusk 4 lipca uznał ją za niewystarczającą;
zwrotnym okazała się być wojna rosyjsko-gruzińska w pierwszej połowie sierpnia, która w Polsce była postrzegana jako przejaw nowego ekspansjonizmu odrodzonej Rosji i dała impuls do zacieśnienia sojuszu z USA, tradycyjnie uważanymi za jedynego wiarygodnego gwaranta bezpieczeństwa kraju. Już 14 sierpnia parafowano w Warszawie stosowne porozumienie, a 20 sierpnia 2008 roku podpisali je w Warszawie Sikorski i Rice. Na mocy porozumienia w Redzikowie pod Słupskiem powstać miała amerykańska baza z 10 pociskami przechwytującymi (interceptorami), a wraz z nimi trafić do Polski bateria 96 pocisków Patriot, mających chronić przed obcymi samolotami bojowymi i rakietami krótkiego zasięgu. Równocześnie podpisano też deklarację o strategicznej współpracy między USA i Polską, przewidującą regularne konsultacje w sprawach strategicznych w ramach Konsultatywnej Grupy Współpracy Strategicznej (SCCG).
Tusk zapowiedział wycofanie wojsk polskich w 2008 roku i 4 października tego roku w Diwaniyi odbyła się ceremonia zakończenia polskiej misji w Iraku. Równocześnie Polska wychodziła naprzeciw apelom amerykańskim o większe zaangażowanie sojuszników w Afganistanie – 19 marca 2008 roku polski rząd ogłosił zamiar wysłania do tego kraju dodatkowych 400 żołnierzy i 8 śmigłowców, a 30 maja polskie ministerstwo obrony poinformowało, że polscy żołnierze przejmą odpowiedzialność za bezpieczeństwo w prowincji Ghazni, co nastąpiło 30 października.

Zwycięstwo kandydata Demokratów Baracka Obamy w wyborach prezydenckich w USA 4 listopada 2008 roku przyjęto w Polsce z pewnymi obawami co do dalszych losów tarczy antyrakietowej. 17 września Obama ogłosił zmianę strategii budowy systemu obrony przeciwrakietowej, rezygnując z projektu lansowanego przez administrację Busha na rzecz tańszej, szybszej w realizacji alternatywy koncentrującej się na zagrożeniu irańskimi rakietami bliskiego i średniego zasięgu;
24 maja 2010 roku do Morąga wraz z ponad 100 żołnierzami amerykańskimi dotarła bateria rakiet przeciwlotniczych Patriot, na której szczególnie zależało polskim władzom. 3 lipca Kraków odwiedziła sekretarz stanu USA Hillary Clinton, biorąc udział w spotkaniu Wspólnoty Demokracji, świętującej 10-lecie istnienia, oraz w ceremonii podpisania aneksu do polsko-amerykańskiej umowy w sprawie instalacji w Polsce elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej z sierpnia 2008 roku.


Grudzień 2010
- Wizyta prezydenta Bronisława Komorowskiego w USA – zapewnienia prezydenta USA o trwałym i nierozerwalnym sojuszu z Polską, zapowiedzi rozwiązania problemu wiz przed końcem kadencji.

W 2011 roku Prezydent Barack Obama  odwiedza Polskę. Podróż Obamy do Warszawy była okazją dla Waszyngtonu do podkreślenia, że uważa stosunki z Polską za ważne.
Jako główne tematy rozmów amerykańskiego prezydenta z polskimi gospodarzami były sprawy bezpieczeństwa, współpracy w dziedzinie energetyki oraz wspólnych działań na rzecz umacniania demokracji w Białorusi i innych krajach Europy Wschodniej.
Obama nie przywiózł ze sobą tego na co czekano w Warszawie: włączenia Polski do ruchu bezwizowego dla obywateli polskich udających się do USA.

www.cs-ziolo.pun.pl www.mechatronika102mcm.pun.pl www.granarutoarena.pun.pl www.mzkd.pun.pl www.elliteofdestiny.pun.pl